فهرست مطالب
Toggleزمان حدودی مطالعه: ۹ دقیقه
با توجه به نقش حیاتی تکنولوژی در تمامی جوانب زندگی روزمره ما – از خانهها و دفاتر کاری گرفته تا صنایع بزرگ و کوچک – و رشد چشمگیر و بیسابقه صنعت فناوری اطلاعات (IT) طی سالهای گذشته، نیاز به متخصصان شبکه به طور فزایندهای احساس میشود. افزایش استفاده از اینترنت، نرمافزارهای کاربردی و سیستمهای هوشمند، تقاضا برای نیروی کار ماهر در زمینه شبکههای کامپیوتری را به اوج خود رسانده است. در این میان، تبدیل شدن به یک مهندس شبکه موفق نه تنها مستلزم گذراندن مراحل خاص و دریافت گواهینامههای معتبر است، بلکه نیازمند کسب مهارتهای فنی و نرم ویژهای نیز میباشد. در این مقاله، به تفصیل به بررسی مراحل و گامهای ضروری برای تبدیل شدن به یک مهندس شبکه موفق، به ویژه در ایران، خواهیم پرداخت؛ از تحصیلات و آموزشهای پایه گرفته تا راههای دریافت گواهینامههای بینالمللی و کسب تجربه عملی. این راهنما به شما عزیزان و علاقهمندان به مباحث و دنیای شبکه کمک خواهد کرد تا با اطمینان بیشتری مسیر حرفهای خود را در این حوزه پرتقاضا ترسیم کنید و به موفقیت دست یابید.
گام اول) آموزش، آموزش و آموزش!!
۱-۱- تحصیلات دانشگاهی:
برای شروع مسیر مهندسی شبکه، لازم است که تحصیلات دانشگاهی مرتبطی داشته باشید. در ایران، رشتههای مهندسی کامپیوتر (گرایش نرمافزار یا سختافزار)، علوم کامپیوتر یا فناوری اطلاعات (IT) بهترین گزینهها برای ورود به این حوزه هستند. دانشگاههای معتبر در سراسر کشور، برنامههای آموزشی جامع و بهروزی در این زمینه ارائه میدهند که پایهای قوی برای ادامه تحصیلات و کسب مهارتهای تخصصی را برای دانشجویان این رشتهها فراهم میکنند. حتی اگر از طریق کنکور نیز موفق به ورود به چنین رشتههایی در دانشگاههای بزرگ و معتبر کشور نشدید، میتوانید در دورههایی که معمولا در طول سال توسط گروههای فنی-مهندسی دانشگاهها ارائه میشود شرکت کنید و ممکن است گواهینامههای معتبری نیز در سطح کشوری دریافت کنید که برای ورود شما به بازار کار شبکه میتواند مفید باشد.
۲-۱- دورههای آموزشی تخصصی:
پس از تکمیل تحصیلات دانشگاهی در رشتههای ذکر شده (و یا حتی بدون تحصیل در این رشتهها)، میتوانید در دورههای آموزشی تخصصی شبکه که توسط موسسات معتبر داخلی و آموزشگاههای فنی ارائه میشوند شرکت کنید. موسسات فنی و آموزشی معتبر و مختلفی در سرتاسر ایران وجود دارند که دورههای متنوعی در زمینههای مختلف IT و شبکه ارائه میدهند که میتوانند به شما در ارتقاء سطح دانش و مهارتهای تخصصی کمک کنند. یکی از مزیتهای این نوع دورههای آموزشی، امکان انجام و تست دروس و مطالب به صورت عملی در لابراتوارهای این آموزشگاهها است که میتواند شما را از نظر عملی نیز نسبت به افرادی که تنها به صورت تئوریک این مباحث را آموزش دیدهاند متمایز کند و مزیت خوبی جهت استخدام در شرکتها و سازمانها محسوب میشود.
گام دوم) دریافت گواهینامههای معتبر
۱-۲- گواهینامههای بینالمللی:
دریافت گواهینامههای بینالمللی معتبر میتواند نقش مهمی در پیشرفت حرفهای شما داشته باشد. با وجود اینکه شاید شرایط برای شرکت در آزمونها و دریافت اصل چنین گواهینامههایی برای همه ایرانیها فراهم نباشد (به دلیل تحریم و هزینههای نسبتا بالای شرکت در آزمونها)، اما میتوان با گذراندن این دورههای آموزشی که معمولا مدرسان آن دارای گواهینامههای اصلی هستند، مدارک داخلی دریافت نمایید که معمولا برای ارائه به بسیاری از سازمانها و شرکتها معتبر و قابل قبول هستند و حکم همان گواهینامههای بینالمللی معتبر را دارند. بهتر است بدانید که در حوزه شبکه و فناوری اطلاعات، اشراف به مباحث مربوطه و دارا بودن دانش شبکه خود یک مزیت مهم محسوب میشود! در ادامه برخی از این گواهینامهها را معرفی کردهایم.
- گواهینامههای CompTIA: شرکت CompTIA یک سازمان آمریکایی است که گواهینامههای حرفهای را برای صنعت فناوری اطلاعات صادر میکند و دورههای معروف و مهمی مانند +Security+ ،Network+ ،A و +Server از مهمترین Courseهای آموزشی و گواهینامههای CompTIA به حساب میآیند و به طور مثال دوره +CompTIA Network به عنوان پایه و اساس ورود به حوزه شبکه محسوب میشود. گذراندن این دورهها و دریافت این گواهینامهها، پایهای برای ورود به دنیای IT و شبکه هستند و میتوانند به شما در کسب دانش اولیه و مهارتهای پایهای شبکه کمک کنند.
- گواهینامههای Cisco: اگر شما دوره +Network و یکی دو مورد دیگر از دورههای CompTIA را گذراندهاید، به شما تبریک میگوییم، شما هماکنون دارای دانش اولیه یک مهندس شبکه هستید! اما این پایان کار نیست و شما نیازمند گذراندن دورههای دیگری هستید که معمولا مسیر شما را به عنوان یک مهندس شبکه در زمینههای مختلف مشخص خواهد کرد. دورههای Cisco که توسط شرکت سیسکو (یکی از مهمترین و بزرگترین شرکتهای ارائهدهنده راهکارها، خدمات و تجهیزات شبکه) برگزار میشوند عبارتند از CCNP ،CCNA و CCIE. در هر یک از این دورهها، مباحث مختلفی را هم به صورت تئوری و هم به صورت اجرای راهکارهای عملی خواهید آموخت. گواهینامههای Cisco از معتبرترین گواهینامههای حوزه شبکه در سطح جهانی هستند و داشتن آنها میتواند شما را به یک متخصص شبکه نه تنها در ایران، بلکه در سطح بینالملل تبدیل کند.
- گواهینامههای Microsoft: مایکروسافت نیز به عنوان یکی از پیشگامان عرصه تکنولوژی و فناوری اطلاعات، دورههای مهم و گواهینامههای معتبری را به مهندسان شبکه ارائه میکند. دورههایی مانند MCSD ،MCSE ،MCSA و Azure گواهینامههای معتبری در زمینه شبکه و مدیریت سیستمها هستند و کسب این گواهینامهها میتواند در ارتقاء حرفهای شما نقش بسیار مهمی ایفا کنند.
- گواهینامههای VMware در حوزه مجازیسازی: شرکت VMware به عنوان یکی از پیشگامان عرصه مجازیسازی نیز به برگزاری و ارائه دورهها و گواهینامههای خود معروف است و کسب این گواهینامهها نیز برای تخصص در زمینههای خاصی از شبکه میتواند بسیار مفید باشد.
۲-۲- گواهینامههای داخلی:
برخی گواهینامههای داخلی که توسط موسسات معتبر صادر میشوند نیز میتوانند به شما در ورود به بازار کار حوزه شبکه کمک کنند. به عنوان مثال، گواهینامههایی که توسط سازمان فنی و حرفهای کشور صادر میشوند، از جمله گواهینامههای معتبر داخلی هستند که میتوانند به شما در کسب مهارتهای عملی کمک کنند.
گام سوم) کسب تجربه عملی، کارآموزی و آغاز مسیر شغلی
پس از گذراندن دورههای آموزشی که بالاتر به آنها اشاره کردیم و دریافت گواهینامههای لازم، تلاش کنید در شرکتهای IT و شبکه در ایران به عنوان کارآموز یا نیروی تماموقت مشغول به کار شوید. کسب تجربههای عملی از طریق کار در پروژههای واقعی که تا به امروز تنها در لابراتوارهای آموزشی به شکل مجازی و به صورت فرضی انجام میدادید، به شما کمک میکند تا مهارتهای خود را تقویت کنید و با چالشهای عملی روبرو شوید. اصولا شرکتهای فعال در حوزه شبکه و فناوری اطلاعات در ایران به چند دسته تقسیم میشوند که عبارتند از:
- شرکتهای ارائهدهنده خدمات اینترنت (ISPها): این نوع شرکتها به مهندسان شبکه باتجربه و دانشآموختگان این حوزه نیاز دارند و میتوانند فرصتی عالی برای شروع کار حرفهای شما باشند.
- شرکتهای فناوری اطلاعات و مشاوره (IT): این نوع شرکتها در پی متخصصان شبکه هستند و میتوانند محیط مناسبی را برای کسب تجربههای عملی شما فراهم کنند.
- شرکتهای بزرگ و سازمانهای دولتی یا خصوصی: این سازمانها و شرکتها نیز به طور معمول و مرسوم دارای دپارتمانهای IT و شبکه هستند و میتوانند فرصتهای شغلی مناسبی را برای مهندسان شبکه فراهم کنند.
گام چهارم) شرکت در همایشها و رویدادهای مرتبط
شرکت در همایشها، ورکشاپها (Workshop) و کنفرانسهای مرتبط با حوزه شبکه و امنیت اطلاعات، به شما این امکان را میدهد که با دیگر متخصصان این حوزه آشنا شوید و از تجربیات آنها بهرهمند شوید. این رویدادها معمولاً شامل سخنرانیها، جلسات تخصصی و کارگاههای عملی هستند که میتوانند به شما در گسترش دانش و شبکهسازی حرفهای کمک کنند.
گام پنجم) مطالعه منابع تخصصی و بهروز شبکه
بهروز بودن دانش و اطلاعات شما از آخرین تکنولوژیها و تغییرات در حوزه شبکه و امنیت اطلاعات بسیار مهم است. منابع معتبری مانند کتابها، مجلات تخصصی و وبسایتهای معتبر را مطالعه کنید. برخی از منابع مفید مانند سایتهای سیسکو، مایکروسافت، CompTIA و وبسایتهای تخصصی ایرانی و خارجی در این زمینه وجود دارند که میتوانند به ارتقای سطح دانش و بهروز نگاه داشتن اطلاعات شما کمک شایان توجهی نمایند.
گام ششم) یادگیری مهارتهای نرم و زبانهای خارجی
۱-۶- مهارتهای نرم:
در کنار مهارتهای فنی، داشتن مهارتهای نرم مانند ارتباطات مؤثر، کار تیمی و مدیریت زمان نیز برای موفقیت در حرفه مهندسی شبکه ضروری است. این مهارتها به شما کمک میکنند تا بتوانید با همکاران خود به خوبی همکاری کنید و پروژهها را به نحو احسن مدیریت کنید.
۲-۶- زبانهای خارجی:
یادگیری زبانهای خارجی، به ویژه زبان انگلیسی، میتواند در دسترسی به منابع آموزشی بینالمللی و فرصتهای شغلی در خارج از کشور بسیار مفید باشد. با توجه به اینکه بسیاری از منابع آموزشی و گواهینامههای بینالمللی به زبان انگلیسی ارائه میشوند، تسلط بر این زبان میتواند درک شما از متون شبکه و یادگیری تازهترین مطالب و آموزشهای این حوزه را تسهیل کند.
گام هفتم) پیگیری تحولات و روندهای جدید در حوزه شبکه
امروزه حوزه شبکه و امنیت اطلاعات به سرعت در حال تغییر و تحول است و سرعت ارائه تکنولوژیها، راهکارها و محصولات جدید این حوزه به شدت بالاست. بنابراین، مهم است که با روندهای جدید و تکنولوژیهای نوظهور آشنا باشید. برخی از موضوعاتی که میبایست پیگیری آنها را در اولویت قرار دهید شامل فناوریهای ابری (Cloud)، اینترنت اشیاء (IoT) هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (Machine Learning) در شبکهها، و امنیت سایبری (Cyber Security) میشوند.
گام هشتم) عضویت در انجمنها و گروههای تخصصی
عضویت در انجمنها و گروههای تخصصی مرتبط با حوزه شبکه و امنیت اطلاعات میتواند به شما در گسترش شبکه حرفهای و دسترسی به منابع آموزشی و اطلاعات جدید کمک کند. برخی از این انجمنها شامل انجمن انفورماتیک ایران و گروههای تخصصی در شبکههای اجتماعی و پلتفرمهای تخصصی حوزه کسبوکار مانند LinkedIn هستند.
گام نهم) توسعه پروژههای شخصی و انجام کارهای داوطلبانه
یکی از بهترین راهها برای کسب تجربه و نشان دادن تواناییهای خود، توسعه پروژههای شخصی در حوزه شبکه و امنیت اطلاعات است. این پروژهها میتوانند شامل طراحی و پیادهسازی شبکههای کوچک، آزمایشهای امنیتی، و توسعه ابزارهای مدیریت شبکه باشند. همچنین، شرکت در کارهای داوطلبانه در حوزه IT و شبکه میتواند به شما در کسب تجربه عملی و گسترش شبکه حرفهای کمک کند. در همین راستا میتوانید از سایتهای فریلنسری جهت دریافت برخی پروژهها استفاده کنید و تجربههای عملی خود را بهروزرسانی کنید.
کلام پایانی
تبدیل شدن به یک مهندس شبکه موفق در ایران نیازمند تعهد، پشتکار و تلاش مداوم است. با دنبال کردن مراحل و پیشنهادهای ذکر شده در این مقاله، میتوانید به اهداف خود دست یابید و نقش مؤثری در پیشرفت صنعت IT و شبکه در ایران ایفا کنید. این مسیر شامل تکمیل تحصیلات لازم، دریافت گواهینامههای معتبر داخلی و بینالمللی، کسب تجربههای عملی، شرکت در همایشها و رویدادها، مطالعه منابع تخصصی، یادگیری مهارتهای نرم و زبانهای خارجی، پیگیری تحولات جدید در حوزه شبکه، عضویت در انجمنها و توسعه پروژههای شخصی است. با پیگیری این مراحل پیشنهادی و صد البته تلاش و ممارست، شما میتوانید به یک مهندس شبکه موفق در ایران تبدیل شوید و در این حوزه حرفهای به موفقیتهای بینظیری برسید.
✅ برای آشنایی بیشتر با راهکارها و خدمات آلیاسیس با کارشناسان ما تماس بگیرید:
☎️ ۰۲۱-۸۲۴۵۵۶۵۰